Bóng đá Nepal - khi bình minh vừa “chớm” trên dãy Himalaya

Nepal là một trong những quốc gia có độ cao trung bình lớn nhất trên thế giới, khoảng hơn 3250m so với mực nước biển (chỉ sau Butan). Lãnh thổ Nepal nằm hoàn toàn trong nội địa và tiếp giáp giữa 2 quốc gia hùng mạnh: Trung Quốc - Ấn Độ. Với phần lớn đồi núi bao phủ, Nepal sở hữu cho mình những quang cảnh thiên nhiên đầy thơ mộng làm tan chảy biết bao nhiêu người yêu du lịch.

So với nền bóng đá của các quốc gia trong khu vực, bóng đá Nepal chưa thực sự phát triển. Tuy nhiên, nhìn về quá khứ, quốc gia Nam Á này từng sở hữu một thế hệ được xem là thế hệ vàng khi có những giải đấu thành công trên đấu trường châu lục. Được thành lập vào năm 1951, trận đấu quốc tế đầu tiên của bóng đá Nepal chính là cuộc đối đầu với "người hàng xóm" Trung Quốc vào năm 1972. Chỉ mất chưa đầy 10 năm, đội tuyển quốc gia Nepal trở thành một trong thế lực mạnh nhất châu Á khi liên tiếp ghi danh ở châu lục điển hình như việc có những trận đấu đầy xuất sắc trước đội tuyển Tây Đức, Liên Xô ở những trận giao hữu hay giành những tấm huy chương vàng ở đại hội thể thao Nam Á.

Các CĐV Nepal cũng rất cuồng nhiệt ở môn thể thao Vua. Ở Nepal, bóng đá cũng được xem là món ăn tinh thần không thể thiếu. Ảnh: Theo Omgnepal

Thời kỳ hoàng kim của bóng đá Nepal từ thập niên 70-90 có lẽ là thời khắc rực rỡ nhất trong lịch sử hình thành và phát triển gần 70 năm qua của môn thể thao Vua ở đây. Họ có những giải đấu làm nên tên tuổi, có những trận đấu làm bùng cháy nên con tim của hàng triệu người hâm mộ.

Sự hiện đại trong tư duy chơi bóng và cải cách đã giúp cho bóng đá Nepal có tiếng nói nhất định trong làng túc cầu. Họ liên tiếp gặt hái được những thành công và có những bước tiến mạnh mẽ. Họ vô địch Gold Cup trong 2 năm 1997, 1998, giành huy chương vàng ở Đại hội thể thao Nam Á hay xa hơn là những trận đấu gây ấn tượng mạnh trên trường quốc tế. Đã có lúc, ngay chính bản thân FIFA cũng khá bất ngờ và đưa ra dự báo về một tương lai đầy hứa hẹn của bóng đá Nepal.

Thế nhưng, căng thẳng về chính trị, rắc rối và xung đột (giai đoạn 2001-2003) đã đẩy bóng đá Nepal đến bên bờ vực thẳm. Nepal phải đối mặt với lệnh cấm và do đó không thể tham gia vào bất kỳ sự kiện nào và vị trí trên bảng xếp hạng FIFA đã giảm mạnh. Họ không còn là chính mình sau đó. Trận thua ám ảnh 0-16 trước đội tuyển Hàn Quốc vào tháng 9 năm 2003 đã giáng một đòn mạnh vào nền bóng đá Nepal.

Sân bãi xuống cấp cho đến sự thiếu quan tâm của chính phủ dẫn đến sự thụt lùi khủng khiến của bóng đá Nepal. Ảnh: Ekantipur

2 năm nội chiến trong bóng đá đã làm cho Nepal tụt hậu khủng khiếp. Họ thua thêm 3 trận nữa trong đó có trận thua 0-6 trước đội tuyển Việt Nam trước khi ra về ở Vòng loại ASIAN Cup với tổng cộng 45 bàn thua. Sự thụt lùi và thoái trào của môn thể thao Vua dường như đã khiến người dân ở quốc gia Nam Á này quên mất sự hiện diện của môn thể thao làm thế giới cuồng say.

Bừng tỉnh và hồi sinh

Trải qua rất nhiều thăng trầm, bóng đá Nepal đang đi đúng theo con đường đã vạch ra. ANFA (Liên đoàn bóng đá Nepal) đang rất tích cực học hỏi và phát triển để vực lại nền bóng đá nước nhà. Liên kết với bóng đá Nhật Bản để mở mô hình đào tạo trẻ cho đến nhận sự hậu thuẫn từ chính liên đoàn bóng đá thế giới FIFA đang khiến cho Nepal đang thực sự trở mình.

Giải VĐQG Nepal được đánh giá có chất lượng chuyên môn tốt nhất Nam Á. Những đội bóng của Nepal như Nepal Army Club, Three Star Club… đã có được những thành công nhất định ở đấu trường AFC cup. Các cầu thủ Nepal được đào tạo bài bản dưới sự hướng dẫn của những chuyên gia người Nhật. Chia sẻ với Sport5, nguời quản lý Nepal Football đã rất hồ hởi khi cho rằng: "bóng đá Nepal đang đi đúng hướng, cải cách và lộ trình mà ANFA đưa ra đang giúp cho nền bóng đá của chúng tôi định hình được hướng đi tiếp theo của mình. Chúng tôi sẽ cố gắng để đưa trở lại và làm vực dậy bóng đá Nepal".

Các cầu thủ Neapl nỗ lực tập luyện trên mặt sân gồ ghề và lồi lõm. Có lẽ với những khó khăn này sẽ biến thành động lực cho sự phát triển và hồi sinh của bóng đá Nepal. Ảnh: Nepal Football

Ông Koji Gyotoku (1965) được kỳ vọng sẽ thay đổi và làm tươi mới nền bóng đá Nepal sau hơn 2 năm quản lý và dẫn dắt. ANFA hy vọng vị chiến lược gia người Nhật Bản sẽ góp phần đưa tới sự thay đổi của bóng đá Nepal. "Bóng đá Nepal đã quá quen thuộc với rắc rối, sự thờ ơ của người hâm mộ hay án phạt của cựu chủ tịch Ganesh Thapa khiến cho nền bóng đá Nepal thực sự đang rất rối bời. HLV Koji Gyotoku đã mang đến một triết lý mới với những tư tưởng mới. Thế nhưng, để vực dậy bóng đá Nepal - đó là điều không tưởng"

Tham dự ASIAD với muôn ngàn nỗi lo bủa vây, Olympic Nepal không đặt mục tiêu quá lớn mà thay vào đó xem Á vận hội lần này là giải đấu cọ xát để hướng đến giải VĐ Nam Á vào năm 2019. Mặc dù không đặt nặng về thành tích nhưng Olympic Nepal vẫn đưa đến Indonesia những gương mặt tốt nhất mà bóng đá nước này đang sở hữu như tiền vệ Herman Gurung hay tiền đạo Bimal Magar người mới 20 tuổi nhưng đã có 26 lần khoác áo đội tuyển quốc gia và ghi tới 8 bàn thắng…

HLV Koji Gyutoku đang được kỳ vọng sẽ vực lại nền bóng đá Nepal. Ảnh: Goal Nepal

Việc có chuyến tập huấn 10 ngày ở Thái Lan hay sự tăng cường của chuyên gia thể lực đến từ Hoa Kỳ hay việc có những trận giao hữu trước ASIAD cho thấy Olympic Nepal cũng có được sự chuẩn bị nhất định cho kỳ Á vận hội lần này. Mặc dù còn nhiều kẽ hở và bất cập nhưng, HLV Koji lại tỏ ra khá lạc quan mặc dù đội bóng của ông được đánh giá là yếu nhất bảng đấu.

Trong lịch sử tham dự ASIAD của mình, Nepal luôn ra về với tư cách "cuối bảng". Họ đã tham dự tổng cộng 5 kỳ ASIAD với thành tích đáng thất vọng khi thua tới 15 trận và phải nhận 65 bàn thua. Bóng đá Nepal và bóng đá Việt Nam đã 2 lần đối đầu với Nepal ở đấu trường châu lục. Tại Vòng loại ASIAN Cup 2004, Đội tuyển Việt Nam dưới sự dẫn dắt của HLV Alfred Riedl khi ấy đã xuất sắc vượt qua Nepal trong cả 2 lượt trận với tỷ số chung cuộc 7-0.

Đội tuyển Olympic Nepal tham dự ASIAD mà không gặp bất kỳ áp lực nào. Có chăng chỉ là mục tiêu cọ xát để hướng tới giải vô địch các quốc gia Nam Á.

Trận ra quân ở ASIAD 2018, Olympic Nepal đã gây bất ngờ khi gây rất nhiều khó khăn cho đội tuyển Nhật Bản khi phải chịu thất bại tối thiểu 0-1. Có lẽ, người hâm mộ Nepal đang rất chờ mong đội bóng của mình có thể gây ra những bất ngờ và thú vị trước đội tuyển Olympic Việt Nam để cho ASIAD thêm phần sôi động và màu sắc.

Bóng đá đang trở lại ở Nepal, nơi vốn được biết đến với những thắng cảnh nổi tiếng hơn là sự cuồng nhiệt về môn thể thao Vua. Dường như, bình minh đang bắt đầu le lói trên những đỉnh núi ở dãy Himalaya…

Lịch thi đấu của Olympic Việt Nam tại ASIAD 2018