Sáng 19/1 (giờ Việt Nam), ESPN cùng một loạt các trang tin thể thao uy tín hàng đầu tại Mỹ đưa tin về sự qua đời của bà Lusia Harris. Theo đó, bà Lusia Harris ra đi ở tuổi 66, trong vòng tay thương tiếc của gia đình và người thân.
"Chúng tôi vô cùng thương tiếc khi phải nói rằng, người mẹ, người chị, người bà, cầu thủ đoạt Huy chương Olympic, "Nữ hoàng bóng rổ", đã qua đời ngày hôm nay tại Mississippi. Bà đã sống những tháng cuối đời trong hạnh phúc, khi chứng kiến cậu con trai út yên bề gia thất và một bộ phim tài liệu về cuộc đời của bà sắp được đưa đến rộng rãi cho NHM", gia đình bà Lusia Harris cho biết.
Đối với nhiều người yêu mến bóng rổ trên thế giới, cái tên Lusia Harris có lẽ không được biết đến quá nhiều. Nhưng với những ai sinh sống ở nước Mỹ, họ sẽ dễ dàng biết được bà là ai. Không chỉ là một huyền thoại ở bóng rổ nữ xứ sở cờ hoa, bà còn là người phụ nữ đầu tiên và duy nhất được lựa chọn vào một kỳ NBA Draft, vốn chỉ dành cho nam giới vào mùa hè năm 1977.
Ở thời điểm đó, Lusia Harris là một trong những trung phong hàng đầu ở giải đấu AIAW, vốn dành cho các nữ cầu thủ ở môi trường đại học. Sở hữu chiều cao 1m91 và khả năng ghi điểm ấn tượng, bà Lusia Harris đã dẫn dắt đội bóng trường Delta State Lady Statesmen đến với 3 chức vô địch liên tiếp từ năm 1975 cho đến năm 1977.
Bà Lusia Harris đã có một sự nghiệp lẫy lừng ở các giải đấu đại học
Trong quãng thời gian ấy, bà Harris ghi trung bình 25,9 điểm và 14,4 rebounds mỗi trận ở trường đại học, giúp đội bóng trường Delta State có thành tích 109 thắng và chỉ 6 thất bại trong 3 mùa giải. Bà cũng là cầu thủ nắm giữ kỷ lục của trường về điểm số (2.981) lẫn số lần rebounds (1.662).
Bên cạnh quãng thời gian đỉnh cao ở Đại học, bà Lusia Harris còn thiết lập một kỳ tích khác trong màu áo đội tuyển Quốc gia. Trong kỳ Olympic năm 1976, nơi nội dung bóng rổ nữ lần đầu được đưa vào thi đấu, bà Lusia Harris chính là cầu thủ ghi những điểm số đầu tiên. Trong giải đấu năm ấy, đội tuyển Mỹ chỉ chạm tay được đến chiếc Huy chương Bạc sau thất bại trước Liên Xô.
Dù mang trong mình khả năng chơi bóng đỉnh cao, tuy nhiên việc bà Lusia Harris được lựa chọn ở một kỳ NBA Draft dành cho nam đã trở thành một phần lịch sử của giải đấu. Vào mùa hè 1977, New Orleans Jazz đã lựa chọn bà ở vị trí thứ 137. Sự kiện này cũng giúp bà Lusia Harris trở thành nữ cầu thủ đầu tiên và cũng là duy nhất được chọn ở một kỳ NBA Draft (*).
Tuy nhiên, bà Lusia Harris lại không có bất kỳ phút thi đấu nào tại giải đấu danh giá nhất thế giới. Bà từ chối cơ hội tập luyện và thi đấu cùng New Orleans Jazz vì lý do mang thai và chỉ trở lại với bóng rổ chuyên nghiệp vào năm 1980 trong màu áo Houston Angels tại WBL.
Với những dấu ấn và đóng góp thầm lặng cho bóng rổ nữ tại nước Mỹ, bà Lusia Harris đã được đề cử vào "Ngôi đền danh vọng" năm 1992. Tháng 6/2021, bộ phim tài liệu về bà mang tên "Nữ hoàng bóng rổ" đã được trình chiếu tại liên hoan phim Tribeca và sắp được ra mắt rộng rãi với công chúng trong thời gian tới.
Mặc dù không có một sự nghiệp bóng rổ lẫy lừng ở WNBA, bà Lusia Harris vẫn trở thành một nguồn cảm hứng vô tận cho những thế hệ cầu thủ nữ sau này tại xứ sở cờ hoa.
(*) Trước trường hợp của bà Lusia Harris, bà Denise Long đã từng được San Francisco Warriors lựa chọn ở NBA Draft 1969. Tuy nhiên, lượt pick này sau đó đã bị NBA bác bỏ. Quyết định này cũng giúp bà Lusia Harris trở thành cầu thủ nữ đầu tiên và duy nhất được chọn tại một kỳ NBA Draft.